دوقطبی جعلی بورس و اقتصاد

2021. 11. 16. 22:25카테고리 없음

 

مهم‌ترین عناوین روزنامه‌های اقتصادی امروز _سه شنبه ۲۵ آبان‌ماه ۱۴۰۰_ را در ادامه می‌خوانید.

به گزارش خبرنگار ایمنا، روزنامه دنیای اقتصاد در صفحه نخست امروز خود با تیتر «دوقطبی جعلی بورس و اقتصاد» به بررسی سیاستگذاری اقتصادی در ایران پرداخت و نوشت: سیاستگذاری اقتصادی در ایران به دلیل نگاه جزیره‌ای به مسائل اقتصادی در برهه‌هایی، بورس را فدای مواجهه غلط با تورم کرده و در برهه‌هایی دیگر، کل اقتصاد را فدای حفظ شاخص بورس کرده‌اند. اما آیا این سوابق تلخ از سیاستگذاری ناصحیح اقتصادی کافی است تا دوگانه جعلی بورس و اقتصاد را به رسمیت بشناسیم؟

جمله معروفی از استیگلیتز این گمان را تقویت می‌کند که گفته بود: اقتصاد را نجات دهید نه وال‌استریت را. اخیراً برخی از رسانه‌های حامی دولت نیز از دوراهی تیم اقتصادی سخن گفته‌اند؛ به این صورت که تیم اقتصادی دولت سیزدهم باید بین دوراهی بالا رفتن تورم و رشد بورس یا کنترل تورم و رکود بورس یک مسیر را انتخاب کند. اما آیا واقعاً بر سر دوراهی بودن واقعیت دارد؟ شاید با نگاه کوتاه‌مدت بتوان به این دوراهی تخیلی رسمیت بخشید اما با نگاه فراتر از کوتاه‌مدت نمی‌توان از این دوراهی سخن گفت. به اعتقاد اقتصاددانان، نجات همزمان «بخش واقعی» و بورس نیاز به حذف بی‌ثباتی اقتصادی و موانعی دارد که هر دو بخش را توأمان زمین گیر کرده‌اند. این موانع چیست؟

آیا دوگانه بورس و اقتصاد واقعیت دارد و باید هرازگاهی یکی را فدای آن دیگری کرد؟ جمله معروفی از «جوزف استیگلیتز»، برنده نوبل اقتصاد در سال ۲۰۰۱ این گمان را تقویت می‌کند که گفته بود: «اقتصاد را نجات دهید، نه وال‌استریت را.» اخیراً برخی از رسانه‌های حامی دولت نیز با اشاره به اینکه در شرایط فعلی اقتصاد کشور ما، تورم و صعود دلار است که باعث رشد بورس و سود بردن ذی‌نفعان این بازار می‌شود از دوراهی تیم اقتصادی سخن گفته‌اند؛ به این صورت که تیم اقتصادی دولت سیزدهم باید بین دوراهی بالا رفتن تورم و رشد بورس یا کنترل تورم و رکود بورس یک مسیر را انتخاب کند.

اما فارغ از اینکه این دوراهی واقعیت دارد یا تخیلی بیش نیست، باید گفت که سیاست گذاران اقتصادی ایران به دلیل «نگاه جزیره‌ای» به مسائل اقتصادی، این خروجی تلخ را ایجاد کرده‌اند که در برهه‌هایی، بورس فدا شود و در برهه‌هایی کل اقتصاد. به عنوان مثال، در نیمه اول سال گذشته سیاست انبساطی پولی همزمان با تشدید انتظارات تورمی باعث رشد بی‌قاعده بورس در کوتاه‌مدت شد که تاوان آن رکود بخش واقعی اقتصاد و سپس ریزش شدید بازار سهام بود. یا در مثالی دیگر، می‌توان به برش زمانی ۹۴ تا ۹۶ اشاره کرد که مهار تورم با لنگر اسمی ارز در این سال‌ها باعث گسست رابطه بین تورم و نرخ بهره شد و نتیجه آن، فدا شدن بورس به بهای انتقال پول به پناهگاه بانکی بود که البته این سیاست هم هیچ نفعی برای بخش واقعی نداشت.